Türklerde Tekstil Tarihine Bir Bakış
Tekstil sektörü denildiğinde günümüzde aklımıza hemen kocaman fabrikalar gürültülü elektrikli tezgahlar, kumaş katlama makinaları tarafından katlanmış ve rulo haline getirilmiş top top kumaşlar gelir. Ancak giyim geçmişi de her kültür öğesi de geçmişten günümüze gelişerek gelmiştir. Günümüzde bir sanayi sektörü haline gelen tekstil, tekstil makinaları imalatı alt dalıyla hem makine sanayine hem de tekstil sanayine destek olmaktadır.
Giyim vücudumuzu örtmek için kullandığımız parçalardan, saç aksesuarları, ayakkabılar da dahil olmak üzere maddi kültür ögesi herşeydir. Giyim, insanların dış etmenlerden zarar görmesini engellerken, bunun yanı sıra toplumdaki diğer insanlara ciddi mesajlar verir. Örneğin, üniforma giyen bir polis giymeyene göre otorite sağlamada daha başarılıdır. Giyime bakılarak insanların zengin ya da fakir oldukları, dini görüşleri, meslekleri, memleketleri hakkında bir fikir edinmek mümkündür. İlkel toplumlarda, örtünmenin aile hayatının başlamasıyla birlikte ortaya çıktığı düşünülmektedir. Örtünmenin bir kültür haline gelmesiyle ve insanların sayısının artmasıyla birlikte tekstil sektörünün ilk adımları atılmış olmalıdır.
Batı Afrika’da bir tarım topluluğu olan Lo Wiili kadınları, vücutlarının önlerine ve arkalarına yeni koparılmış yapraklar takarak örtünmeyi sağlamışlardır. Ancak Dünya üzerinde soğuk bölgelere bakıldığında baştan aşağıya bir örtünmenin olduğu görülmektedir. Günümüzde ise, geçmişte elle çalıştırılan klasik dokuma tezgahlarından, elektrikli makine tezgahlarına ve hatta dokumadan sonra kumaşı katlayarak rulo haline getirebilen, ikiye ve dörde katlama tambur ve rulo sarma makinalarına kadar gelinmiştir. Az sayıda insana yeterli dokumayı yapabilen el tezgahları artık yetemez haldedir ve kumaş üretimi o kadar hızlı ve fazladır ki, kumaşları ikiye veya dörde katlayıp sarabilen tambur ve rulo sarma makinalarına ihtiyaç duyulmuştur. DEMAS MAKİNA da bu alanda hizmet veren firmalardandır.
İnsanlar örtünme ihtiyacını öncelikle deri ve bitki parçaları kullanarak yapmışlardır. Ancak daha sonraları bu temel bileşenler tekstil sektörünün ham maddeleri olarak kullanılmış tekstil makine imalat sanayi tarafından üretilmiş tekstil makinaları tarafından işlenerek çok çeşitli kumaşlara dönüştürülmüştür. Türk giyim tarihi incelendiğinde ise oldukça zengin olduğu görülmektedir. Türkler göçebe bir toplum oldukları ve hayvancılıkla uğraştıkları için hem sıcağa hem soğuğa hem de at üstünde savaşmaya elverişli kıyafetler tercih etmişlerdir. Bu nedenle kısa pantolonlar, atın sürtünmeden dolayı bacağa vereceği zararı önlemek amacıyla dize kadar olan çizmeler, kulakları ve alnı örten soğuktan koruyan başlıklar, belde kabartmalı kemerler kullanmışlardır. Türk kadınları için de giyim ayrı bir önem taşımıştır. Türk kadını vaktinin çoğunu ev içerisinde geçirdiği için daha çok rahat şalvarlar ve içlikler tercih etmişlerdir. Yapılan bir araştırmaya göre Türk kadınlarının giydiği şalvar çeşidi sayısı 90 a kadar ulaşır. Türk kadını için başlık da ayrı bir öneme sahiptir. Doğada bulunan çiçeklerin rengi ve duygusu başlıklara işlenmiştir. Çiçek motifi günümüzde dahi kadın giysilerinde ön plandadır. Başa takılan çiçeklerin anlamları vardır. Örneğin, sümbül çiçeği oyasını aşık olmuş ya da nişanlanmış genç kızlar kullanır. Karanfil çiçeği oyasını ise evli bayanlar kullanırlar. Eğer karanfil çiçeğini bir delikanlı takarsa sevgilisi var demektir.
Kısacası Türk giyim tarihinde her çiçeğin bir anlamı vardır ve giyim konusunda Türk tarihi oldukça zengindir. Türklerin imparatorluk güçleriyle birlikte maddi imkanları da elverdikçe, göçebelik yerini daha konforlu yaşama bırakmış ve kıyafetler de çeşitliliğini kaybetmeden daha zarif ve kıymetli kumaşlardan yapılmaya başlanmıştır. Pahalı ipek kumaşlar, gösterişli takılar Türk giyiminin asaleti haline gelmiştir. Bazı kaynaklarda yabancıların Türklerin baştan aşağıya bol ve zarif giyinerek ne kadar asil göründükleri yazmaktadır. Türklerin tarih boyunca giyime verdiği önem ve diğer milletler tarafından asil sayılan kıyafet algısı günümüzde Türkiye’yi tekstil sektöründe iddialı hale getirmiştir.
Tekstil sektörüne tekstil makinaları imalatı anlamında destek veren imalatçı firma sayısı giderek artmıştır. 2012 yılında hizmet vermeye başlayan DEMAS, ikiye ve dörde katlama tambur ve rulo sarma makinaları üretiminde kaliteden taviz vermeyerek üretimine hızla devam etmektedir.
